W metodzie tej, poprzez krótkie impulsy magnetyczne o mocy porównywalnej z tradycyjnym rezonansem magnetycznym, osiąga się precyzyjną neuromodulację aktywności bioelektrycznej mózgu. Cewka TMS jest umieszczana nad czaszką, na przykład nad korą odpowiedzialną za ruch. Przez cewkę TMS przepuszczany jest prąd elektryczny. Przepływ prądu elektrycznego następnie wytwarza pole magnetyczne. To z kolei, zgodnie z prawem Faradaya, indukuje to pole elektryczne w mózgu, które stymuluje komórki mózgu (neurony). Stymulator TMS wytwarza impulsy penetrujące tkankę mózgową na głębokości ok. 3-4 cm, indukując w neuronach tzw. prąd depolaryzacyjny. W ten sposób przezczaszkowa stymulacja magnetyczna pobudza aktywność kory mózgowej w miejscu stymulowanym, a także na drodze modulacji transsynaptycznej, modyfikacji ulega aktywność sąsiednich struktur mózgu. TMS powoduje zwiększenie tzw. neuroplastyczności tkanki nerwowej poprzez wydzielanie w mózgu substancji neuroprotekcyjnych i neuroprzekaźników (takich jak np. serotonina). Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna TMS powoduje również pobudzenie procesów powstawania nowych połączeń nerwowych (neurogeneza).

Tradycyjne metody leczenia stosowane w neurologii i psychiatrii koncentrują się na farmakoterapii, podawaniu substancji wpływających na układ nerwowy, na biochemię mózgu. Jak natomiast działa przezczaszkowa stymulacja magnetyczna? Terapia TMS nie uzależnia od podawania substancji z zewnątrz a zamiast tego indukuje wytwarzanie przez organizm własnych substancji neuroaktywnych, promuje zmiany.

Zmiany te widoczne są na trzech poziomach.

• neuronalnym: Stymulacja TMS, jak opisano powyżej, wytwarza w komórkach mózgu aktywność, może być to zarówno hamowanie zbyt aktywnych struktur jak i pobudzanie niedoaktywnych obszarów.
• synaptycznym: Serie przezczaszkowej stymulacji magnetycznej promują wytwarzanie neuroprzekaźników, m.in, dopaminy oraz czynniki wzrostu, jak BDNF
• sieciowym: Substancje uwalniane na poziomie synaptycznym dalej promują zmiany neuroplastyczne na poziomie struktur, prowadząc do fizycznej naprawy, bądź kompensacji leczonych obszarów biologicznej sieci neuronalnej jaką jest mózg.

TMS wykorzystuje neuroplastyczność: naturalną zdolność mózgu do naprawy i reorganizacji, stymulując ją i nadając jej odpowiedni kierunek. Dowiedz się więcej, o tym czym jest neuroplastyczność i jak jest wykorzystywana w terapii TMS.

Bez istotnych efektów ubocznych. Bez farmakoterapii. Bezpieczna alternatywa dla Twojego zdrowia psychicznego

• TMS działa tam, gdzie leki zawiodły, tam, gdzie nie mogą być stosowane - w niektórych przypadkach przezczaszkowa stymulacja magnetyczna jest w stanie całkowicie zastąpić farmakoterapię. Jest to istotne w szczególności w przypadku osób, u których terapia farmakologiczna okazała się nieskuteczna, bądź przyniosła zbyt dużo efektów ubocznych.
• TMS zwiększa skuteczność leków - badania wykazały, że terapia TMS może zwiększyć skuteczność niektórych leków, dając lepsze wyniki niż TMS lub same leki.
• TMS umożliwia dostosowanie dawki leków - TMS może być stosowany w celu zmniejszenia dawki i zmniejszenia skutków ubocznych leków.

Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna TMS może zapewnić nadzieję nawet w najtrudniejszych przypadkach, tam gdzie standardowe leczenie zawiodło. Aż od 50% do 70% osób z depresją lekooporną doświadcza klinicznie znaczącej poprawy po terapii TMS. Terapia TMS nie ogranicza się jedynie do leczenia depresji. Zobacz poniżej, co można leczyć terapią TMS.

Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna TMS jest metodą szczególną ponieważ jest wyjątkowo nieinwazyjna. Terapia TMS w leczeniu depresji u dorosłych jest metodą zatwierdzoną przez znaną z rygorystycznych przepisów amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA). Jest ona bezpiecznie stosowana zarówno u dorosłych jak i u dzieci. [1] Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna wykorzystywana do leczenia dzieci dostępna jest na całym świecie, m.in. w dziecięcym szpitalu Cook Children's Medical Center.

W Magwise mamy bardzo duże doświadczenie w metodzie TMS. Terapia TMS u dzieci prowadzona jest zawsze przez wykwalifikowanego do tego specjalistę psychiatrii dziecięcej.

[2]

"Terapia TMS wykazuje silny profil skuteczności i bezpieczeństwa u nieletnich - z doniesieniami o minimalnych skutkach ubocznych w porównaniu z lekami przeciwdepresyjnymi. Co więcej, przezczaszkowa stymulacja magnetyczna nie zmienia negatywnie funkcji poznawczych, dojrzewania mózgu, rozwoju motorycznego ani nie wpływa negatywnie na aktywność mózgu (np. na funkcje receptorów lub neuroprzekaźników)"

Liczne badania kliniczne wykazały, że TMS jest zarówno bezpieczny, jak i skuteczny w leczeniu różnych schorzeń u dzieci, tj. m.in:

• Depresja
• Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD)
• Zaburzenia koncentracji uwagi ADHD/ADD
• Zespół Touretta

Tak jak w przypadku leczenia osób dorosłych, że jest jeszcze więcej innych wskazań i protokołów TMS u dzieci.

Bezpieczeństwo i skuteczność terapii TMS u dzieci została potwierdzona badaniami na ponad 3,5 milionach stymulacji [3]

Źródła

[1] Narang P, Madigan K, Sarai S, Lippmann S. Is Transcranial Magnetic Stimulation Appropriate For Treating Adolescents with Depression? Innov Clin Neurosci. 2019 Sep 1;16(9-10):33-35. PMID: 32082948; PMCID: PMC7009324.

[2] Qiu H, Liang K, Lu L, Gao Y, Li H, Hu X, Xing H, Huang X, Gong Q. Efficacy and safety of repetitive transcranial magnetic stimulation in children and adolescents with depression: A systematic review and preliminary meta-analysis. J Affect Disord. 2023 Jan 1;320:305-312. doi: 10.1016/j.jad.2022.09.060. Epub 2022 Sep 27. PMID: 36174786.3.

[3] Zewdie E, Ciechanski P, Kuo HC, Giuffre A, Kahl C, King R, Cole L, Godfrey H, Seeger T, Swansburg R, Damji O, Rajapakse T, Hodge J, Nelson S, Selby B, Gan L, Jadavji Z, Larson JR, MacMaster F, Yang JF, Barlow K, Gorassini M, Brunton K, Kirton A. Safety and tolerability of transcranial magnetic and direct current stimulation in children: Prospective single center evidence from 3.5 million stimulations. Brain Stimul. 2020 May-Jun;13(3):565-575. doi: 10.1016/j.brs.2019.12.025. Epub 2019 Dec 30. PMID: 32289678.

Obecnie najczęściej stosowanym protokołem leczenia TMS są serie powtarzalnych impulsów magnetycznych (rTMS, ang. repetitive TMS) o częstotliwości 10 Hz, które wykazują działanie pobudzające, oraz 1 Hz działające w sposób hamujący. Odmianą TMS jest stymulacja TBS (ang. theta-burst stimulation), w której impulsy podawane są tzw. tripletami o częstotliwości 50 Hz. TBS daje możliwość skrócenia terapii (tzw. accelerated iTBS, aiTBS) nawet do kilku dni i jest zdecydowanie lepiej tolerowany przez pacjenta w odróżnieniu do standardowych protokołów. Stymulacji można poddawać wiele obszarów mózgu, do najpopularniejszych tzw. targetów należy obustronnie kora przedczołowa, kora przedruchowa, kora ruchowa, ośrodek Broki. Target stymulacji oraz szczegóły protokołu ustalane są bezpośrednio z lekarzem w trakcie konsultacji kwalifikacyjnej.

SAINT (Stanford Accelerated Intelligent Neuromodulation Therapy) to nowoczesny, spersonalizowany protokół przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (TMS), opracowany przez zespół prof. Nolana Williamsa z Brain Stimulation Lab na Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii.

• o terapii SAINT dr Nolan Williams profesor psychiatrii i neurologii na Uniwersytecie Stanforda i twórca protokołu SAINT

  Działa szybko i nieinwazyjnie

Na czym polega terapia SAINT?

SAINT opiera się na intensywnym schemacie stymulacji mózgu: pacjent otrzymuje 50 sesji przez 5 dni (10 sesji dziennie, co 50 minut), co odpowiada aż sześciu standardowym terapiom TMS pod względem liczby impulsów. Jednak to, co naprawdę wyróżnia SAINT, to dokładna lokalizacja miejsca stymulacji. W przeciwieństwie do klasycznych protokołów SAINT korzysta z funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI), który pozwala zidentyfikować obszar lewej grzbietowo-bocznej kory przedczołowej (DLPFC) o najsilniejszej antykorelacji z podkorowym obszarem – brzuszną częścią przedniego zakrętu obręczy (ACC).

Dlaczego to ma znaczenie? Silna negatywna korelacja między DLPFC a ACC jest kluczowa – DLPFC działa „hamująco” na nadaktywność ACC, która jest związana z objawami depresji. Trafienie w ten konkretny punkt zwiększa szansę na skuteczne „zresetowanie” patologicznej aktywności sieci neuronalnych odpowiedzialnych za depresję.

Zalety przyspieszonej terapii SAINT:

• Wyjątkowa skuteczność – w badaniach klinicznych aż około 80% pacjentów z depresją lekooporną osiągnęło remisję objawów. To jedna z najwyższych odnotowanych skuteczności w leczeniu depresji.
• Ekspresowy czas leczenia – cały protokół trwa tylko 5 dni, co czyni SAINT jedną z najszybszych terapii TMS dostępnych obecnie.
• Precyzyjne dopasowanie do pacjenta – dzięki wykorzystaniu fMRI oraz analizy połączeń funkcjonalnych między DLPFC a obszarem ACC, stymulacja jest niezwykle celowana i dostosowana do indywidualnej neurobiologii pacjenta.
• Zatwierdzenie przez FDA – w 2022 roku SAINT® Neuromodulation System, opracowany przez firmę Magnus Medical, uzyskał oficjalną zgodę FDA do leczenia depresji opornej na leczenie farmakologiczne.

SAINT w praktyce Magwise

W Magwise już od 2020 roku wykonujemy 5-dniową terapię inspirowaną protokołem SAINT, z targetowaniem metodami kraniometrycznymi, której efektem są już setki zadowolonych pacjentów.

1. Przygotowanie pacjenta Po wizycie kwalifikacyjnej i ustaleniu protokołu leczenia, pacjent zgłasza się na wybrany dzień na rozpoczęcie terapii. W dniu pierwszym, po omówieniu wszystkich szczegółów, rozpoczynamy przygotowania. Pacjent siedzi wygodnie na specjalnym fotelu. Ważne jest zdjęcie przedmiotów magnetycznych tj. metalowe elementy z okolicy głowy i szyi (kolczyki, spinki, inna metalowa biżuteria); osoby z szumami usznymi mają założone zatyczki do uszu.

2. Wyznaczenie miejsca stymulacji Na pierwszej sesji terapeutycznej lekarz prowadzący terapię TMS dokonuje tzw. kalibracji, czyli niezbędnych pomiarów do wyznaczenia miejsca stymulacji.

3. Pomiar progu pobudliwości Poziomu mocy stymulatora jest indywidualnie dostosowywany, aby zapewnić optymalną stymulację.

4. Sesje terapeutyczne Kolejne sesje prowadzone są przez wykwalifikowany personel. Podczas sesji terapeutycznej cewka TMS jest przyłożona do głowy w uprzednio wyznaczonym punkcie; generuje ona serię impulsów magnetycznych, które wyczuwalne są przez pacjenta w postaci delikatnego drgania. Impulsy słyszalne są jako kliknięcia. W trakcie sesji, gdy pacjent siedzi na fotelu, może korzystać z telefonu, pod warunkiem utrzymania odpowiedniej odległości, około 50 cm od głowy.

Pod koniec wizyty pacjent może normalnie wrócić do swoich obowiązków dnia codziennego.

5. Zakończeniu cyklu terapii TMS Po zakończeniu cyklu terapii TMS oraz odbyciu rozmowy podsumowującej pacjent może zapisać się na sesje powtórkowe w celu podtrzymania efektów terapii. Zwykle odbywają się one raz w miesiącu przez 6 miesięcy. Sesja powtórkowa wygląda jak jeden dzień protokołu.

Terapia TMS to bezpieczna i nieinwazyjna metoda leczenia. U części pacjentów mogą wystąpić działania niepożądane - przejściowe, łagodne, takie jak dyskomfort w miejscu stymulacji (wynikający z napięcia mięśni), ból głowy, rzadziej nudności lub uczucie zmęczenia. Objawy te zwykle ustępują w miarę postępu terapii.

• Bezpieczna, nieinwazyjna i dobrze tolerowana
  TMS nie wymaga operacji ani działań farmakologicznych – działa zewnętrznie poprzez stymulację magnetyczną określonych obszarów mózgu. Jest to metoda nieinwazyjna i dobrze tolerowana, bez trwałych skutków ubocznych.

• Skuteczność potwierdzona badaniami
  Szczególnie pomocna u osób z depresją lekooporną. Znaczącą poprawę obserwuje się u 50–70% pacjentów.

• Alternatywa dla leków
  Może być stosowana samodzielnie lub wspomagająco – zmniejsza zapotrzebowanie na leki i ich skutki uboczne.
  Więcej o zaletach TMS w porównaniu do farmakoterapii.

• Długoterminowa skuteczność
  Badania pokazują, że u pacjentów responsywnych na terapię TMS w depresji poprawa nastroju i funkcjonowania może utrzymywać się co najmniej 12 miesięcy.

• Działa celowo i selektywnie
  Skierowana na konkretne obszary mózgu, np. korę przedczołową – bez wpływu na cały organizm.

• Poprawa funkcji poznawczych
  Część pacjentów zgłasza poprawę koncentracji, nastroju i jakości snu.

• Szybki powrót do codzienności
  Zabieg trwa około 20–40 minut i nie wymaga okresu rekonwalescencji – można od razu wrócić do pracy czy innych obowiązków.

• Kompatybilność z innymi terapiami
  TMS dobrze uzupełnia i wzmacnia inne działania terapeutyczne, tj. psychoterapia, rehabilitacja czy leczenie farmakologiczne.

Terapia TMS a Elektrowstrząsy (ECT) vs Stymulacja nerwu błędnego (VNS)

Stymulacja TMS pomimo, że jest kojarzona z terapią elektrowstrząsową, jej mechanizm działania jest inny. W przeciwieństwie do takich metod jak elektrowstrząsy (ECT) czy stymulacja nerwu błędnego (VNS), terapia TMS jest nieinwazyjna, nie wymaga znieczulenia, nie wywołuje drgawek i nie wiąże się z zabiegiem chirurgicznym. Dzięki zwiększonej precyzji TMS działa na wybrany przez lekarza obszar mózgu, podczas gdy w elektrowstrząsach nie jest to możliwe.

ul. Siedmiogrodzka 9, 01-204 Warszawa tel. 662 277 477 mail: [email protected]

ul. Blankowa 53b, 58-316 Wałbrzych tel. 795 025 045 [email protected]