Badanie EEG
Co to jest badanie EEG (elektroencefalografia)?
Elektroencefalogram (EEG) to badanie mierzące aktywność mózgu- stanowi ono niezwykle ważne narzędzie diagnostyczne stosowane w medycynie. Podczas tego bezbolesnego badania do skóry głowy przyczepiane są małe czujniki-elektrody, które odbierają sygnały elektryczne wytwarzane przez mózg. Komórki mózgowe komunikują się za pomocą impulsów elektrycznych i są aktywne przez cały czas, nawet podczas snu. Aktywność ta pojawia się w postaci fal na zapisie EEG. Fale mózgowe zaś (zsynchronizowane impulsy elektryczne) odzwierciedlają komunikację między obszarami mózgu. Fale mózgowe mogą ujawniać informacje na temat stanu fizjologicznego i funkcjonowania poznawczego, w tym poziomu stresu, czy uwagi. Sygnały te są rejestrowane przez urządzenie i analizowane przez specjalistę. EEG jest jednym z głównych badań diagnostycznych w kierunku padaczki. EEG może również odgrywać rolę w diagnozowaniu wielu innych zaburzeń.
Wskazania do EEG: w jakim celu robi się badanie EEG?
Badanie EEG może pomóc w diagnozowaniu i monitorowaniu szeregu schorzeń wpływających na mózg. Może pomóc w zidentyfikowaniu przyczyny niektórych objawów – takich jak np. problemy z pamięcią – lub dowiedzieć się więcej o schorzeniu, które już zdiagnozowano. Badanie EEG pomoże Twojemu lekarzowi określić rodzaj padaczki, na którą cierpisz, co może powodować napady padaczkowe i jak najlepiej Cię leczyć. Badanie EEG pomaga lekarzom w ocenia zaburzeń świadomości. Może również być użyte dodatkowo w diagnozowaniu zaburzeń psychicznych i neurologicznych.
EEG jest wykorzystywane również do badania takich zaburzeń, jak:
- demencja
- uraz głowy i wstrząśnienie mózgu
- guzy mózgu
- zapalenie mózgu
- zaburzenia snu, takie jak bezdech senny
Badanie EEG u dzieci
Badanie EEG może być również wykonywane u dzieci. Badanie EEG są zwykle wykonywane, gdy dzieci wykazują opóźnienia rozwojowe lub objawy, takie jak utrata przytomności, bóle głowy.. EEG pomoże stwierdzić, czy przyczyną objawów są napady padaczkowe lub inne zaburzenia neurologiczne.
Przebieg EEG: Jak wygląda badanie EEG?
Podczas badania EEG pacjent siedzi lub leży, a elektrody są umieszczane na skórze głowy przy użyciu specjalnego żelu. Pacjent jest proszony o relaksację lub wykonywanie określonych zadań (np. zamknięcie i otwarcie oczu, głęboki oddech), podczas gdy zapisywane są dane na komputerze przez określony czas.
Poniżej opisaliśmy szczegółowo, jak przebiega procedura badania EEG:
- Zostaniesz poproszony o zrelaksowanie się na fotelu lub położenie się na łóżku.
- Na skórze głowy zostaną przymocowane elektrody za pomocą specjalnej pasty lub zostanie zastosowany czepek zawierający elektrody, do których aplikuje się żel przewodzący.
- Zostaniesz poproszony o zamknięcie oczu, zrelaksowanie się
- Po rozpoczęciu rejestracji będziesz musiał pozostać względnie nieruchomy przez cały czas trwania badania. Specjalista wykonujący badanie może Cię monitorować, aby obserwować ruchy, które mogą powodować ewentualne zakłócenia w odczycie, takie jak połykanie lub mruganie. Badanie można wstrzymywać, aby umożliwić odpoczynek lub zmianę pozycji, w razie konieczności.
- Po tym, jak zostanie przeprowadzony wstępny zapis, specjalista może przetestować Cię różnymi bodźcami. Na przykład możesz zostać poproszony o głębokie i szybkie oddychanie przez 3 minuty lub możesz zostać wystawiony na działanie jasnego, migającego światła.
- Jeśli jesteś oceniany pod kątem zaburzeń snu, EEG powinno zostać wykonane właśnie podczas snu.
Co dzieje się po EEG?
Po zakończeniu badania elektrody zostaną usunięte, a pasta/żel zostanie zmyta ciepłą wodą. W niektórych przypadkach może być konieczne ponowne umycie włosów w domu. W miejscach umieszczenia elektrod może pojawić się nieznaczne zaczerwienienie skóry, które jednak ustąpi w ciągu kilku godzin.
Zwykle nie otrzymasz wyników tego samego dnia (czas oczekiwania to ok. 3-4 dni). Sygnał EEG będzie musiał zostać najpierw przeanalizowany przez specjalistę. Nasz lekarz może udzielić Ci dodatkowych lub alternatywnych instrukcji po zabiegu, w zależności od Twojej konkretnej sytuacji.
Zapis EEG: Jak wygląda prawidłowy zapis EEG?
Prawidłowy zapis EEG charakteryzuje się regularnymi i symetrycznymi wzorcami fal mózgowych. Fale mózgowe mają swoje określone parametry, takie jak częstotliwość i amplituda, co jest uwzględnione w interpretacji wyników. Parametry te w połączeniu z pozostałymi informacjami, takimi jak: wiekiem pacjenta, stan czujności lub snu oraz lokalizacja na skórze głowy są interpretowane przez specjalistę.
Najbardziej znana klasyfikacja wykorzystuje częstotliwość fal EEG (alfa, beta, theta i delta)
Fale alfa - 8-13 Hz
Fale alfa występują rytmicznie po obu stronach głowy, ale często mają nieco większą amplitudę po stronie prawej, zwłaszcza u osób praworęcznych. Jest to rytm dominujący w centralnych oraz potylicznych regionach (z tyłu głowy), szczególnie widoczny przy zamkniętych oczach i w stanie relaksu. Aktywność alfa zwykle zanika wraz z uwagą (np. obliczenia w pamięci, stres, czy otwieranie oczu).
Fale beta - ponad 13 Hz
Mają zazwyczaj małą amplitudę, są zwykle symetryczne i bardziej widoczne z przodu. Leki, takie jak barbiturany i benzodiazepiny, mogą zwiększać fale beta.
Fale Theta - 3,5-7,5 Hz
Fale theta i delta są wspólnie nazywane falami wolnymi, które charakteryzują się większą amplitudą niż fale szybsze (o większej częstotliwości). Fale theta zwykle pojawiają się podczas snu niezależnie od wieku. U przytomnych dorosłych fale te są nieprawidłowe, jeśli występują w nadmiarze.
Fale delta - 3 Hz lub poniżej
Zwykle obserwuje się je podczas głębokiego snu u dorosłych, a także u niemowląt i dzieci. Fale delta są nieprawidłowe u przytomnego dorosłego. Fale delta mogą być ogniskowe (lokalna patologia) lub rozproszone (uogólniona dysfunkcja).
Pozostałe parametry oceniane w zapisie EEG, to morfologia (czyli kształt) fal mózgowych
Skoki, ostre fale mogą świadczyć o patologii, np. o padaczce.
Interpretacja wyników elektroencefalografii
Interpretacja wyników EEG dokonywana jest przez specjalistę, który analizuje wzorce fal mózgowych i może stwierdzić obecność nieprawidłowości w aktywności elektrycznej mózgu. Na podstawie tych wyników lekarz prowadzący może postawić diagnozę i zalecić odpowiednie leczenie. Istotne są objawy kliniczne w połączeniu z interpretacją wyników EEG w postawieniu odpowiedniej diagnozy.