TMS w leczeniu lekoopornej depresji- czy wiek ma znaczenie?

TMS w leczeniu lekoopornej depresji- czy wiek ma znaczenie?

Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna (TMS) jest metodą rekomendowaną w leczeniu lekoopornej depresji u pacjentów, u których zarówno farmakoterapia jak i psychoterapia nie przyniosły pożądanych efektów. Jak wykazała analiza efektywności przeprowadzona zespół kliniczny amerykańskich ośrodków zdrowia zlokalizowanych w północnej Kalifornii, potwierdziła skuteczność terapii TMS u osób w wieku 15- 78 lat.

Zaburzenia depresyjne dotyczą około 280-350 mln ludzi na świecie [1][2]. Depresja jest najczęściej diagnozowana u osób w przedziale 20-40 lat. Objawy takie jak głęboki smutek, brak chęci i motywacji do działania czy pełne katastrofizmu myśli skutecznie uniemożliwiają odnalezienie się w rzeczywistości zarówno dorosłym, jak również dzieciom i nastolatkom. Oprócz psychoterapii stosuje się farmakoterapię, aczkolwiek- ta druga forma leczenia, nie zawsze pomaga chorym wyłonić się z odmętów depresji. Ta postać zaburzeń depresyjnych, gdzie u Pacjenta nie następuje poprawa samopoczucia i reemisja objawów choroby po zastosowaniu dwóch lub więcej kuracji farmakologicznych przez okres co najmniej 6 miesięcy, to depresja lekooporna.

W 2008 r. FDA (Food and Drug Administration) zaaprobowało nową formę terapii zaburzeń depresyjnych, czyli przezczaszkową stymulację magnetyczną (transcranial magnetic stimulation, TMS) [3]. W efekcie decyzja ta, oznaczała realną szansę dla osób dotkniętych tym schorzeniem na poprawę samopoczucia, zmniejszenie nasilenia objawów choroby, w tym długotrwałej anhedonii szczególnie dla pacjentów zmagających się z lekooporną depresją (treatment-resistant depression, TRD).

W najnowszych wynikach analizy efektywności, z kwietnia 2022 roku, opublikowanych przez zespół: Goldman, P., Pedersen, E., Bailey, M., Hasse, M., i Koo, M. przedstawiono rezultaty przeprowadzenia przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (TMS) wśród pacjentów, którzy w latach 2017-2020 zostali poddani serii zabiegów neurostymulujących w klinikach Neuro Wellness Spa [4].

Badanie retrospektywne objęło łącznie 495 osób w wieku od 15 do 78 lat cierpiących na umiarkowaną lub ciężką postać depresji (major depressive disorder, MDD) ocenianych według kryteriów diagnostycznych DSM-V. Oceny nasilenia objawów depresyjnych dokonano z użyciem kwestionariusza PHQ-9, a nasilenie lęku określano z użyciem skali GAD-7 przed rozpoczęciem i po zakończeniu serii stymulacji TMS.

Wykorzystano aparaturę MagPro R-30 z ósemkowatą cewką. Przepływający przez kable zwojowe prąd o zmiennym natężeniu indukuje pole magnetyczne, które- emitowane z cewki, umożliwia oddziaływanie na obwody neuronalne w mózgu. W ten sposób, aktywuje się te obszary mózgu, które według badań z wykorzystaniem technik neuroobrazowania są hipoaktywne, czyli za słabo pobudzane. Wszyscy pacjenci uczestniczyli w serii 30 stymulacji i kilku sesjach powtórkowych. Zastosowano mieszane protokoły, gdzie naprzemiennie do lewej i do prawej kory przedczołowej (prefrontal cortex, PFC) dostarczano prawie 6000 pulsów magnetycznych.

Podsumowując wyniki analiz statystycznych, wszystkie wydzielone grupy wiekowe w podobnym stopniu reagowały na leczenie z użyciem TMS, a procent remisji, czyli wycofania objawów depresji dla poszczególnych grup wahał się od 45% do 56% wszystkich uczestników. W trakcie serii stymulacji dostosowywano farmakoterapię oraz jednocześnie prowadzono psychoterapię. Powyższe wyniki świadczą o skuteczności TMS niezależnie od wieku, wobec czego większa grupa cierpiących na TRD ma szansę uzyskać poprawę jakości życia.

Źródła:

[1] https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression

[2] https://forumprzeciwdepresji.pl/depresja/o-chorobie/statystyki

[3] https://psychnews.psychiatryonline.org/doi/full/10.1176/pn.43.22.0002

[4] Goldman, P., Pedersen, E., Bailey, M., Hasse, M., i Koo, M. (2022). Age as a determinant of transcranial magnetic stimulation efficacy for major depressive disorder in a naturalistic clinic setting. Brain Stimulation: Basic, Translational, and Clinical Research in Neuromodulation.